Αρχιτέκτονας

Γενική Περιγραφή: Ο Αρχιτέκτονας μηχανικός έχει ως αντικείμενο απασχόλησης τις περιoχές τoυ αρχιτεκτoνικoύ και αστικoύ σχεδιασμoύ, της συντήρησης και απoκατάστασης, τoυ σχεδιασμoύ τoπίoυ και περιβάλλoντoς, και τoυ πoλεoδoμικoύ και χωρoταξικoύ σχεδιασμoύ, με σκοπό την καλύτερη αξιοποίηση του χώρου με πρακτικές, χρήσιμες και αισθητικά ικανοποιητικές λύσεις. Μελετά και σχεδιάζει τη διαμόρφωση του εσωτερικού και εξωτερικού των κτιρίων σύμφωνα με τις προδιαγραφές και τη σχετική νομοθεσία, συνεργαζόμενος με τον πολιτικό μηχανικό, τον τοπογράφο, τον μηχανολόγο μηχανικό.

Επαγγελματική Κατοχύρωση: Το επάγγελµα του Αρχιτέκτονα Μηχανικού καθορίζεται και κατοχυρώνεται με τον Ν.4663/1930 ΦΕΚ 149 Α / 9.5.1930: "Περί ασκήσεως του επαγγέλµατος του Πολ. Μηχανικού, Αρχιτέκτονος και Τοπογράφου". Ο νόµος αυτός καθορίζει ότι: α. Η ελευθέρα άσκηση του επαγγέλµατος του πολιτικού µηχανικού, του αρχιτέκτονος, του τοπογράφου, επιτρέπεται µόνον εις τους κεκτηµένους ∆ίπλωµα της αντίστοιχης σχολής του ΕΜ Πολυτεχνείου ή οµοταγών σχολών της αλλοδαπής, β. Η χρήση του τίτλου "∆ιπλωµατούχος Μηχανικός" και η άσκηση του επαγγέλµατος του µηχανικού από άτοµα που δεν πληρούν τις προυποθέσεις των ανωτέρω νόµων απαγορεύεται και "τιµωρείται επί εγκλήσει εις βαθµόν πληµµελήµατος διά φυλακίσεως".
Επίσης, προβλέπονται από: Β.Δ 16/17-3-50, παρ. 1 άρθρο 2, ΠΔ 206/59, Γνωμοδότηση 1 αρ. πρωτ. 3691/12-1-79, έγγραφα ΥΠΕΧΩΔΕ αρ. πρωτ. 33852/622/6-12-79, 368/1/10-12-79 σχετικά με τη θερμομόνωση κτιρίων,ΠΔ 4/2/85, Π.Δ 208/99, ΠΔ 211/99(ΦΕΚ 179 - Α), και Εγκύκλιος 51502/1967 Γραφείου Πολεοδομίας Αθηνών, "Περί των δικαιωμάτων διαφόρων τεχνικών επί Αρχιτεκτονικών και Στατικών μελετών και επιβλέψεως οικοδομικών έργων".

Τα τελευταία χρόνια, στις απειλές προστέθηκαν πέρα της ανωτατοποίησης των ΤΕΙ, η ενσωμάτωση των Οδηγίων 89/48 και 92/51 στην εθνική νομοθεσία με τα ΠΔ 165/2000 και 385/2002 και η ίδρυση του Συμβουλίου Αναγνώρισης Επαγγελματικών Ισοτιμιών, στα πλαίσια αντιδιαστολής ακαδημαϊκών από επαγγελματικές ισοτιμίες, σύμφωνα με το πνεύμα των παραπάνω Οδηγιών. Οι απόφοιτοι των τμημάτων εγγράφονται στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, σύμφωνα με το ΦΕΚ 149Α 9/5/1936.

Απαιτούμενη Εκπαίδευση: Τα Τμήματα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ανήκουν στο 4ο Επιστημονικό Πεδίο Τεχνολογικών Επιστημών (πρόσβαση από θετική ή τεχνολογική κατεύθυνση α. Τεχνολογίας και Παραγωγής, β. Πληροφορικής και Υπηρεσιών, χωρίς απώλεια μορίων) και για την εισαγωγή απαιτείται επιπλέον η εξέταση στα ειδικά μαθήματα Ελεύθερο Σχέδιο και Γραμμικό Σχέδιο. Οι προπτυχιακές σπουδές στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών διαρκούν δέκα (10) εξάμηνα, στα οποία συμπεριλαμβάνεται και η εκπόνηση Ερευνητικής και Διπλωματικής Εργασίας και οδηγούν σε ενιαίο δίπλωμα αρχιτέκτονα μηχανικού (Επιπέδου 5+). Αποσκοπούν στην εκπαίδευση και υψηλή κατάρτιση με γνώσεις, που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων της τέχνης, της τεχνολογίας και της επιστήμης, συνδέοντας τη θεωρία με το σχεδιασμό και παρέχονται από τα αντίστοιχα Τμήματα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (Αθήνα), του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του Πανεπιστημίου Πάτρας, του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (Βόλος), του Πανεπιστημίου Θράκης (Ξάνθη), του Πολυτεχνείου Κρήτης (Χανιά). Επίσης, σπουδές παρέχονται και στο Τμήμα Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου της Κύπρου (προς το παρόν προσφέρεται ως πρόγραμμα του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος), με κριτήριο το γενικό βαθμό πρόσβασης των πανελλαδικών εξετάσεων σε ποσοστό μέχρι 10% αποφοίτων σχολείων μέσης εκπαίδευσης της Ελλάδας, συμπεριλαμβανομένων και των Κυπρίων που διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα.

Ο πτυχιούχος Αρχιτέκτων Μηχανικός, µετά το πέρας των σπουδών του, µπορεί να συνεχίσει για την απόκτηση µεταπτυχιακού τίτλου σπουδών, είτε στα ΑΕΙ της Ελλάδας είτε σε Πανεπιστηµιακά Ιδρύματα του εξωτερικού. Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και οι Πολυτεχνικές Σχολές της Ελλάδας θεωρούν ότι το πτυχίο που χορηγούν κατά τον κανονικό κύκλο σπουδών, πενταετούς φοίτησης συµπεριλαµβανοµένης και διπλωµατικής εργασίας, ισοδυναµεί µε MSc (Master). Γι' αυτό το λόγο, τα περισσότερα Πολυτεχνικά τµήµατα έχουν οργανώσει µεταπτυχιακές σπουδές, οι οποίες οδηγούν απευθείας στην απόκτηση διδακτορικού διπλώµατος.

Ενδεικτικά, το τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΕΜΠ, προσφέρει τρεις κατευθύνσεις μεταπτυχιακών σπουδών, στα αντικείμενα “Σχεδιασμός - Χώρος – Πολιτισμός”, “Πολεοδομία και Χωροταξία” και “Προστασία Μνημείων”, ενώ το τμήμα του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης προσφέρει διατμηματικά προγράμματα, που οδηγούν στην απόκτηση Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης, στα αντικείμενα “Αρχιτεκτονική Τοπίου”, “Προστασία, Συντήρηση και Αποκατάσταση Έργων Πολιτισμού” (μπορεί να οδηγήσει και στην εκπόνηση Διδακτορικής Διατριβής, με δύο κατευθύνσεις: α. Προστασία, Συντήρηση και Αποκατάσταση Αρχιτεκτονικών Μνημείων, β. Προστασία, Συντήρηση και Αποκατάσταση Έργων Τέχνης και Μηχανισμών) και το διαπανεπιστημιακό πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών “Μουσειολογίας“ με διετή φοίτηση. Στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης δίνεται δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα Διδακτορικής Διατριβής, σε Διπλωματούχους Μηχανικούς, των ΑΕI της χώρας, της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή άλλων χωρών, καθώς και σε Πτυχιούχους ΑΕI ή ΤΕI διαφορετικών επιστημονικών κλάδων, ειδικοτήτων και γνωστικών αντικειμένων.

Απαιτούμενες Δεξιότητες:  Για να ακολουθήσει κάποιος το επάγγελμα του Αρχιτέκτονα θα πρέπει να αποκτήσει τις εξής δεξιότητες:

• Σχεδιαστική ικανότητα
• Καλλιτεχνική ευαισθησία
• Δημιουργική φαντασία
• Ευαισθησία σε θέματα που αφορούν στην προστασία του περιβάλλοντος.

Επαγγελματικές Προοπτικές: Μπορεί να εργαστεί στο δημόσιο τομέα, σε υπουργεία, οργανισμούς, τράπεζες, ως ελεύθερος επαγγελματίας (τεχνικό γραφείο), ως καθηγητής εκπαίδευσης και κατάρτισης, αφού φοιτήσει στην Παιδαγωγική Σχολή της ΑΣΠΑΙΤΕ. Οι νέοι τομείς της αρχιτεκτονικής, με τους οποίους μπορεί να ασχοληθεί επαγγελματικά είναι: η περιβαλλοντική μέριμνα και η μέριμνα για το τοπίο, η βιομηχανοποιημένη παραγωγή εγκαταστάσεων και εξοπλισμού, η συντήρηση, ο επανασχεδιασμός και η επαναχρησιμοποίηση παλαιών κτισμάτων, η αρχιτεκτονική τοπίου, οι νέες τεχνολογίες στο σχεδιασμό και την κατασκευή, οι κοινωνιολογικές και εθνολογικές προσεγγίσεις για το σχεδιασμό και οι οπτικοακουστικές παράμετροι, ως στοιχείο για την χρήση του χώρου. Σήμερα, οι προοπτικές του επαγγέλματος παρουσιάζονται πολύ θετικές. 

Εργασιακές Συνθήκες και Περιβάλλον: Εργάζεται σε συνθήκες γραφείου, όπου μελετά και σχεδιάζει ένα έργο πριν αυτό υλοποιηθεί. Επίσης, είναι υποχρεωμένος να παρευρίσκεται και να επιβλέπει τις εργασίες που γίνονται σε εσωτερικούς ή εξωτερικούς χώρους.