Αξιωματικός Φαρμακοποιός

Περιγραφή Επαγγέλματος:
Η σύνθεση, οι ιδιότητες, η χρήση αλλά και οι επιδράσεις των φαρμάκων είναι το γνωστικό αντικείμενο της εργασίας τού φαρμακοποιού. Συνήθως χορηγεί φάρμακα με ή χωρίς ιατρική συνταγή, συμβουλεύοντας τους πελάτες του για τον τρόπο χρήσης τους. Σημαντική είναι η προσφορά του στην έρευνα, τον πειραματισμό, τον έλεγχο και την παρασκευή φαρμάκων και φαρμακευτικών σκευασμάτων. Επίσης, μπορεί να παρασκευάζει, να προτείνει και να προμηθεύει προϊόντα καλλυντικών αλλά και ορισμένα είδη φαρμάκων που προορίζονται για τη γεωργία και την κτηνοτροφία.

Συνθήκες Εργασίας:
Ο φαρμακοποιός, ως ελεύθερος επαγγελματίας, εργάζεται σε καλές συνθήκες και σε ωράριο καταστημάτων, με εξαίρεση την υποχρέωσή του να διημερεύει ή να διανυκτερεύει κατά τακτά διαστήματα που ορίζονται από το Σύλλογο Φαρμακοποιών Ελλάδας. Αν εργάζεται σε βιομηχανία φαρμάκων, τότε οι συνθήκες εργασίας που αντιμετωπίζει είναι σχετικά δυσμενείς ή ιδιόμορφες που οφείλονται κυρίως στις αλλεργικές αντιδράσεις και στα αναπνευστικά προβλήματα που πιθανόν να του προκαλέσουν τα φάρμακα.

Ιδιαίτερα Προσωπικά Χαρακτηριστικά και Ικανότητες:
Ο φαρμακοποιός πρέπει να είναι υπεύθυνος, σχολαστικός και προσεκτικός στην ακριβή εκτέλεση των ιατρικών συνταγών. Επίσης, η επιστημονική κατάρτιση, οι πολύ καλές γνώσεις Χημείας και Βιολογίας και η συνεχής ενημέρωση για νέα φάρμακα και παρασκευάσματα είναι προσόντα και απαραίτητες προϋποθέσεις για το φαρμακοποιό.

Σπουδές:
Σπουδές φαρμακευτικής μπορούν να γίνουν στη Φαρμακευτική Σχολή των Πανεπιστημίων Αθήνας, Θεσσαλονίκης, Πάτρας, στην οποία η φοίτηση διαρκεί δέκα εξάμηνα. Τα δύο τελευταία εξάμηνα περιλαμβάνουν πρακτική εξάσκηση σε φαρμακείο "ανοικτό στο κοινό" και φαρμακευτική υπηρεσία νοσοκομείου.
Σπουδές φαρμακευτικής μπορούν επίσης να γίνουν και στη Στρατιωτική Σχολή ΣΣΑΣ, Φαρμακευτικό Τμήμα (Θεσσαλονίκη), οι δε πτυχιούχοι του τμήματος αυτού ονομάζονται -κατά κλάδο- ανθυπολοχαγοί, σημαιοφόροι, ανθυποσμηναγοί. Οι φοιτητές διδάσκονται Φαρμακευτική Χημεία, Ανάλυση και Ραδιοχημεία, Γενική Φαρμακογνωσία, Φαρμακολογία, Τεχνολογία Καλλυντικών, Βοτανική, Yγιεινές Τροφές & Διαιτητικά Προϊόντα, κ.λπ. Οι πτυχιούχοι μπορούν να κάνουν μεταπτυχιακά στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό.

Επαγγελματικά Δικαιώματα:
Για την άσκηση του φαρμακευτικού επαγγέλματος στην Ελλάδα, και ειδικότερα για την ανάληψη της υπεύθυνης διεύθυνσης φαρμακείων και φαρμακαποθηκών, ή ορισμένων τμημάτων παραγωγής ή ελέγχου σε φαρμακευτικά εργαστήριο ή φαρμακοβιομηχανίες, καθώς και για τη λήψη ειδικής άδειας ασκήσεως τον φαρμακευτικού επαγγέλματος στην Ελλάδα», που χορηγείται από το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας (ΚΕΣΥ) η άδεια λαμβάνεται κατόπιν εξετάσεων ενώπιον ειδικών τμημάτων του ΚΕΣΥ στην Αθήνα (ν.206/47) ή στη Θεσσαλονίκη (ν. 1963/91). Οι εξετάσεις τις οποίες υφίστανται οι υποψήφιοι είναι πρακτικές και θεωρητικές.
Πιο συγκεκριμένα τα επαγγελματικά δικαιώματα του φαρμακοποιού καθορίζονται ως εξής:
ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΤΟΜΕΑΣ
Δημόσιος υπάλληλος
Στην κατηγορία των Φαρμακοποιών δημοσίων υπαλλήλων συγκαταλέγονται οι Φαρμακοποιοί που εργάζονται σε δημόσια θέση, δηλαδή:

  • Σε Δημόσιες Υπηρεσίες
  • Σε ασφαλιστικά Ταμεία και Οργανισμούς (ΙΚΑ-ΟΓΑ κ.α)
  • Στον Εθνικό Οργανισμό Φάρμακα
  • Σε κεντρικές και περιφερειακές περιφερειακές του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας
  • Στα φαρμακεία τον κρατικών νοσοκομείων.
    ΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ
    Ελεύθερος επαγγελματίας χαρακτηρίζεται ο φαρμακοποιός που δεν παρέχει εργασία με εξαρτημένη υπαλληλική σχέση. Ο φαρμακοποιός ελεύθερος επαγγελματίας μπορεί να ανοίξει δικό του φαρμακείο σύμφωνα με το νόμο 1963191 και ως προς την οργάνωση και συγκρότηση, σύμφωνα με το προεδρικό διάταγμα υπ’ αριθ. 312/92. Για την άσκηση του ελεύθερου επαγγέλματος είναι απαραίτητη άδεια που χορηγείται από το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας (ΚΕΣΥ), η οποία προυποθέΑΤΕΙ ετήσια εξάσκηση σε φαρμακείο.
    Ιδιωτικός υπάλληλος
    Ο Φαρμακοποιός ιδιωτικός υπάλληλος μπορεί να εργάζεται:
  • Σε Αντιπροσωπείες Φαρμακευτικών Οίκων του εξωτερικού ή σε Πρατήρια Ελληνικών Φαρμακευτικών Βιομηχανιών
  • Ως επιστημονικό προσωπικό στους τομείς έρευνας και παραγωγής σε ελληνικές Φαρμακοβιομηχανίες
  • Στα φαρμακεία των ιδιωτικών νοσοκομείων, όπου λειτουργούν φαρμακεία
    ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
    Ακαδημαϊκός στην τριτοβάθμια εκπαίδευση
    Απαραίτητη προϋπόθεση για την ακαδημαϊκή σταδιοδρομία είναι η εκπόνηση διδακτορικής διατριβής και η ύπαρξη σχετικού ερευνητικού και εκπαιδευτικού έργου. Η προκήρυξη θέσεων και η επιλογή στις διαφορές ακαδημαϊκές βαθμίδες γίνεται από τα πανεπιστημιακά τμήματα ενώ η ορθότητα και η νομιμότητα τους ελέγχεται από το Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού (ΑΧΕΠ).
    ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ
    Φαρμακείο ανοιχτό στο κανό
    Αποτελεί την πιο συνηθισμένη οδό αποκατάστασης των φαρμακοποιών. Οι περισσότεροι οπό τους φαρμακοποιούς της χώρας, συνολικά περί τους 8000, απασχολούνται στο χώρο αυτό. Υπάρχουν περίπου 7000 φαρμακεία.
    Φαρμακαποθήκες
    Απασχολούν επιστήμονες φαρμακοποιούς και υπάρχουν περίπου 250 φαρμακαποθήκες.
    Νοσοκομεία
    Α. Φαρμακείο Νοσοκομείου, νοσοκομειακοί φαρμακοποιοί: Κατά τον ισχύοντα νόμο, το φαρμακείο κάθε νοσοκομείου Λειτουργεί μόνο με την υπηρεσία φαρμακοποιού, και μάλιστα υποχρεωτικά θα πρέπει ανά 150 κλίνες, να αντιστοιχεί τουλάχιστον ένας φαρμακοποιός. Σήμερα υπάρχουν περίπου 300 νοσοκομειακοί φαρμακοποιοί
    Β. Στο θάλαμο του νοσοκομείου, κλινικοί φαρμακοποιοί: Γρήγορα θα πρέπει να γίνει διαχωρισμός των φαρμακοποιών νοσοκομείου σε κλινικούς και νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς, για να εξασφαλιστεί φαρμακευτική περίθαλψη πληρέστερη, ασφαλέστερη και εξατομικευμένη, ανάλογα προς τη ιδιαιτερότητα κάθε ασθενούς (π.χ. φόλα, ηλικία, άλλες παθήσεις, παράλληλα λαμβανόμενα φάρμακο). Στον ισχύοντα νόμο για την οργάνωση νοσοκομείου προβλέπεται θέση ειδικών κλινικών φαρμακοποιών.
    Κέντρα Υγείας
    Το Κέντρο Υγείας είναι σημαντική μονάδα πρωτοβάθμιας ιατρικής περίθαλψης, με ιατρικό προσωπικό που πρέπει να κυμαίνεται από ί5 ώας 45 γιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων. Σε μια τέτοια μονάδα μπορεί να φανταστεί κανείς ότι γίνεται διακίνηση φαρμάκων και άλλων σχετικών υλικών, και μάλιστα σε μεγάλο βαθμό. Σύμφωνα με το νόμο, η διακίνηση φαρμάκων πρέπει να γίνεται αποκλειστικά μέσα» φαρμακοποιού. Παρ’ όλα αυτά, στον κανονισμό για τη» οργάνωση Κέντρων Υγείας, μόνο δονητικά αναφέρεται η στελέχωση των φαρμακείων τους με φαρμακοποιό. Ο φαρμακοποιός αστός όμως, εκτός από την υπεύθυνη διακίνηση του φαρμακευτικού υλικού, θα μπορούσε και παραπέρα να αξιοποιηθεί στην κοινότητα, παρέχοντας στον πληθυσμό πληροφορίες και βοήθεια σε προβλήματα που τον απασχολούν, π.χ. σχετικά με ναρκωτικά ή με την ασφάλεια και τους κινδύνους από το φάρμακα.
    Φαρμακευτική Βιομηχανία
    Απασχολεί ή μπορεί να απασχολήσει φαρμακοποιούς στους τομείς της παραγωγής, το» ελέγχου, της ενημέρωσης και προώθησης, αλλά και της έρευνας και ανάπτυξης φαρμάκων. Η φαρμακευτική βιομηχανία σήμερα απασχολεί περί τους 750 φαρμακοποιούς, από τους οποίους οι 250 απασχολούνται στον έλεγχο και στην παραγωγή και οι 600 σε άλλες υπηρεσίες. Η φαρμακευτική έρευνα στη φαρμακευτική βιομηχανία στην Ελλάδα δεν είναι ανεπτυγμένη, αν και τελευταίως αρχίζουν να γίνονται κάποια πρώτο βήματα. Το ίδιο ισχύει και για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων, που προϋποθέτει την έρευνα.
    Παρασκευή και Έλεγχος Ανοσοβιολογικών Προϊόντων
    Πρόκειται γιο παρασκευή ορών, εμβολίων και άλλων υλικών, π.χ. ιντερφερόνης. Από τα προϊόντα αυτά, παρασκευάζονται στην Ελλάδα ελάχιστα για ανθρώπινη χρήση. Αντιθέτως, αρκετά τέτοια προϊόντα παρασκευάζονται στη χώρα μας για χρήση στην κτηνιατρική. Μικρός αριθμός φαρμακοποιών, περίπου 10, απασχολούνται στο χώρο αυτό.
    Βιομηχανία Καλλυντικών
    Αυτή ουσιαστικά, λόγω της φύσης της, είναι παραφαρμακευτική βιομηχανία, στην οποία ο φαρμακοποιός μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο. Η βιομηχανία αυτή έχει ανάπτυξη στη χώρα μας. Σ’ αυτό τον κλάδο απασχολούνται περίπου 60 φαρμακοποιοί.
    Κρατική Διοίκηση (Κυρίως Υπουργείο Υγείας -Πρόνοιας), Νομαρχίες
    Εδώ,« Φαρμακοποιοί είναι υπάλληλοι στο Υπουργείο, κυρίως στη Διεύθυνση Φαρμακείων, στο Τμήμα Ναρκωτικών, καθώς και στο Υγειονομικά Κέντρα ως ελεγκτές φαρμακείων. Στο χώρο αυτό απασχολούνται περίπου 100 φαρμακοποιοί.
    Ασφαλιστικά Ταμεία (ΙΚΑ, ΟΓΑ, κλπ.)
    Απασχολούν ως ελεγκτές περί 100 φαρμακοποιούς.
    Ένοπλες Δυνάμεις- Στρατιωτικοί Φαρμακοποιοί
    Οι φαρμακοποιοί αυτοί απασχολούνται σε στρατιωτικά νοσοκομεία, σε μεγάλες μονάδες, π.χ, μεραρχίες - τάγματα υγειονομικού, σε αποθήκες φαρμακευτικών υλικών, σε εργαστήρια. Σήμερα υπηρετούν περίπου 100 στρατιωτικοί φαρμακοποιοί στην Ελλάδα.
    Υπηρετούν ακόμη, ως υπάλληλοι ιδιωτικών φαρμακείων και διάφοροι άλλοι μισθωτοί υπάλληλοι περίπου 1800 φαρμακοποιοί.
    Τμήματα Φαρμακευτικής των ΑΕΙ της Ελλάδας
    Συνολικά απασχολούνται περίπου 120 φαρμακοποιοί, ως μέλη του διδακτικού προσωπικού και ερευνητές, στους κυριότερους κλάδους των φαρμακευτικών επιστημών.
    Φαρμακευτική Έρευνα σε Κρατικά και άλλα Ερευνητικά Κέντρα
    Φαρμακευτική έρευνα γίνεται σε μερικά Κρατικά Ερευνητικά Κέντρα, όπως το Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. «Δημόκριτος», στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, στο Ελληνικό Ινστιτούτο Pasteur, σε μερικά ερευνητικά κέντρα μεγάλων νοσοκομείων, π.χ. Ευαγγελισμός, Αγιος Σάββας, θεαγένειο Αντικαρκινικό Ίδρυμα. Συνολικά απασχολούνται 30 Φαρμακοποιοί.
  • Βιομηχανία Φαρμακευτικών και Αρωματικών Φυτών, Βιομηχανία Ειδικών Τροφών, Βιομηχανία Επιδεσμικών και Χειρουργικών Υλών, κα άλλων σχετικών υλών
    Σήμερα ελάχιστοι φαρμακοποιοί απασχολούνται σης παραπάνω βιομηχανίες, ενώ θα έπρεπε σ’ αυτές να υπάρχουν κατοχυρωμένες θέσεις επαγγελματικής δραστηριότητας και στάσης φαρμακοποιών.
  • Επίσης, ένας φαρμακοποιός θα μπορούσε να εργαστεί, και μερικοί εργάζονται, σε άλλες Ανώτατες Σχολές, ειδικότερα στην Ιατρική. Τομείς της Ιατρικής όπου μπορεί άνετα να αποδώσει ένας φαρμακοποιός είναι η μικροβιολογία, η υγιεινή, η φυσιολογία, η ιστολογία- ιστοχημεία, η φαρμακολογία, η τοξικολογία. Σήμερα εργάζονται σε τέτοια εργαστήρια περίπου 50 φαρμακοποιοί. Στα τμήματα Χημείας των ΑΕΙ, σε εργαστήρια Γενικής, Ανόργανης, Οργανικής, Φυσικής Χημείας, Χημείας Τροφίμων, Χημείας Περιβάλλοντος και Βιοχημεία υπολογίζεται ότι εργάζονται 40 φαρμακοποιοί, ενώ λίγοι απασχολούνται σε άλλα Πανεπιστημιακά Τμήματα και Σχολές, όπως Βιολογίας, Κτηνιατρική, Γεωπονίας, Δασολογίας.
  • Παραπέρα, σε βιομηχανίες εντομοκτόνων, ζιζανιοκτόνων και άλλων γεωργικών φαρμάκων και αγροχημικών θα μπορούσαν να απασχολούνται και να αξιοποιούνται φαρμακοποιοί.
  • Η βιομηχανία τροφίμων επίσης, αποτελεί πεδίο επαγγελματικής αποκατάστασης αλλά και αξιοποίησης των γνώσεων των φαρμακοποιών. Λυτό δε γίνεται μέχρι τώρα στην Ελλάδα, σε αντίθεση με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, π.χ. τη Γερμανία, όπου στο βιομηχανικό αυτό κλάδο προτιμώνται ειδικώς φαρμακοποιοί.

    Τομείς Απασχόλησης και Προοπτικές Αγοράς Εργασίας:
    Μπορεί να εργαστεί ως ελεύθερος επαγγελματίας ανοίγοντας δικό του φαρμακείο με κριτήρια πληθυσμιακά από 1/1/1997, έχοντας και άδεια που χορηγείται από το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας (ΚΕΣΥ), ως μισθωτός στο δημόσιο τομέα, στον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων, σε νοσοκομεία, ερευνητικά κέντρα, σε φαρμακοβιομηχανίες είτε στην παραγωγή και τον ποιοτικό έλεγχο είτε στην ενημέρωση, σε βιομηχανίες καλλυντικών, σε ασφαλιστικά ταμεία και, τέλος, ως υπάλληλος μεγάλων φαρμακείων. Οι προοπτικές στην αγορά εργασίας είναι αρνητικές, γιατί μέχρι πρότινος εθεωρείτο «κλειστό» επάγγελμα, όμως προβλέπεται ότι οι προοπτικές του στο εγγύς μέλλον θα γίνουν θετικές.


    Πηγές Πληροφόρησης:
  • Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών: Πανεπιστημιούπολη, 157 71 Ζωγράφου, τηλ.: 210/7274361, http://www.pharm.uoa.gr/
  • Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης: Πανεπιστημιούπολη, 54006 Θεσσαλονίκη, τηλ.: 2310/997623, http://www.pharm.auth.gr/
  • Πανεπιστήμιο Πατρών: Πανεπιστημιούπολη, 26500 Ρίο
    Πάτρα, τηλ.: 2610/9693333, 969334 http://www.pharmacy.upatras.gr/
  • Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος: Πειραιώς 134 &
    Αγαθημέρου 118 54 Αθήνα, τηλ.: 210/3450753, 3410372,
    φαξ: 210/3814361, http://users.magnet.gr/~evgenidi/P.F.S..html