Οι υποψήφιοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι για την εξέταση στη Νεοελληνική Γλώσσα δίνεται στους μαθητές σε φωτοαντίγραφο απόσπασμα κειμένου (δοκιμιακού, λογοτεχνικού, άρθρου κτλ.) μίας έως δύο σελίδων από βιβλίο, εφημερίδα ή περιοδικό (ή κατασκευασμένο για τον σκοπό της αξιολόγησης), που αναφέρεται σε κοινωνικά, πολιτικά, πολιτιστικά, επιστημονικά ή άλλα θέματα της καθημερινής ζωής και έχει νοηματική πληρότητα.
Το κείμενο αυτό ανταποκρίνεται στην αντιληπτική ικανότητα των μαθητών και σχετίζεται άμεσα ή έμμεσα με θεματικούς κύκλους οικείους στους μαθητές από τη σχολική διδασκαλία.
Η παραγωγή κειμένου
Το υψηλότερο εμπόδιο που καλούνται να ξεπεράσουν οι υποψήφιοι όλων των κατευθύνσεων είναι η παραγωγή κειμένου-έκθεση που βαθμολογείται με 40 μονάδες στο σύνολο των 100. Ειδικότερα, η Τρίτη ερώτηση (Γ΄) ζητεί την ανάπτυξη των απόψεων των μαθητών σε θέμα ενταγμένο σε επικοινωνιακό πλαίσιο και πάντως συναφές με το περιεχόμενο του δοθέντος κειμένου.
Τι πρέπει να προσέξετε στην Έκθεση.
Ένα «καλό» κείμενο πρέπει να έχει:
Α) Διάρθρωση των σκέψεων-αρχιτεκτονική του κειμένου (λογική αλληλουχία, συνοχή, πειστική κατάταξη των επιχειρημάτων σε κλιμακωτή μορφή, αποτελεσματική διάκριση των παραγράφων, προοδευτική αποκάλυψη της προσωπικής θέσης, πρωτοτυπία χωρίς «καλούπια»).
Β) Χρήση της γλώσσας (σαφήνεια, ακρίβεια, λεκτικό-εκφραστικό πλούτο, τήρηση των γραμματικο-συντακτικών κανόνων, σωστή χρήση των σημείων στίξης, μορφή).
Τι να αποφεύγουμε:
- Δεν σχολιάζουμε, δεν εξηγούμε, δεν κρίνουμε και δεν αναλύουμε τις σκέψεις και τις ιδέες του συγγραφέα.
- Δεν μιμούμαστε το ύφος του συγγραφέα και αποφεύγουμε, όσο είναι δυνατό, τη χρήση λέξεων ή φράσεων του κειμένου.
- Δεν περιλαμβάνουμε πληροφορίες που δεν σχετίζονται με το θέμα του κειμένου, ούτε λεπτομέρειες, παραδείγματα και διευκρινίσεις που δεν είναι απαραίτητες.
- Να γράφουμε την περίληψη σε περισσότερες από μία παραγράφους.
- Να υπερβαίνουμε το όριο λέξεων που μας έχει δοθεί.
- Δεν αναπτύσσουμε ένα ή δύο σημεία του κειμένου σε βάρος των υπολοίπων.
- Αποφεύγουμε την υπερβολική γενίκευση και αφαίρεση. Ακολουθούμε ορισμένες τεχνικές πύκνωσης του λόγου.
Πηγή: Μιχάλης Νιβολιανίτης, εφημ. «Έθνος»