Πώς να μιλήσετε στα παιδιά σας για ένα παγκόσμιο καταστροφικό γεγονός

Όταν συμβαίνει στον κόσμο ένα καταστροφικό γεγονός, οι γονείς ενστικτωδώς προσπαθούν να θωρακίσουν τα παιδιά τους από τις επιπτώσεις του. Για το λόγο αυτό μπορεί είτε να παρουσιάζουν τον κόσμο ως αγνό και καλό και άρα αυτό που συνέβη είναι μια εξαίρεση, είτε να αποφεύγουν οποιαδήποτε συζήτηση που αφορά αυτό το γεγονός.

Τα μεγαλύτερα παιδιά και οι έφηβοι θα ενημερωθούν για μια μεγάλη καταστροφή, είτε τους το πουν οι γονείς είτε όχι. Το να γνωρίζουν, όμως, ότι κάτι έχει συμβεί, χωρίς να έχουν κανέναν να τους εξηγήσει τα πράγματα και τις καταστάσεις, μπορεί να είναι τρομακτικό για ένα παιδί, όπως είναι τρομακτικό και για τους ενήλικες. Όλοι έχουμε ανάγκη από μια νοηματοδότηση και μία αίσθηση ασφάλειας και αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από τη γνώση των γεγονότων.

Τα παιδιά μεταξύ τους παρουσιάζουν διαφορές. Χρειάζονται διαφορετικές πληροφορίες για να αισθάνονται ασφαλή, ψάχνουν για ένα διαφορετικό επίπεδο λεπτομέρειας και επηρεάζονται από διαφορετικά μέρη της ιστορίας.

Κανείς δεν ξέρει  τα παιδιά σας καλύτερα από εσάς. Έτσι, είναι σημαντικό να διαχειριστείτε εσείς τη συζήτηση με βάση το ποιο είναι το παιδί σας, τι ξέρει ήδη, και τι σημαίνει για εκείνο.

Η στάση των γονέων απέναντι στα παιδιά.

Το πιο σημαντικό ερώτημα

Όποια και αν είναι η ηλικία τους, είναι πιθανό να υπάρχει μία σκέψη στο πίσωμέρος του μυαλού τους: «Τι γίνεται με μένα;» «Με επηρεάζει αυτό το γεγονός;». Αυτά είναι φυσιολογικά ερωτήματα και ένας υγιής τρόπος να επεξεργαστούν τι συμβαίνει. Έχουν ανάγκη να ξέρουν τι σημαίνει αυτό το γεγονός για τα ίδια και την ασφάλεια τους.

Ας τα αφήσουμε να καταλάβουν ότι αυτό που αισθάνονται έχει νόημα

Είμαστε όλοι διαφορετικοί και ανταποκρινόμαστε στα ερεθίσματα με διαφορετικούς τρόπους. Εάν δεν αισθάνονται τίποτα απολύτως ή αν αισθάνονται κάτι πολύ βαθύ,δώστε τους να καταλάβουν ότι είναι απολύτως αποδεκτό. Αν δουν ότι εσείς μπορείτε να δεχτείτε αυτό που αισθάνονται, θα είναι ευκολότερο για εκείνα να κάνουν το ίδιο.

Ονομάστε αυτό που βλέπετε ή ακούτε από αυτά

Αν εσείς χρησιμοποιείτε εκφράσεις όπως: «Μην ανησυχείς» ή «Μην είσαι ανόητος/η - τίποτα σαν αυτό δεν θα συμβεί εδώ», ακόμα κι αν ειπωθεί με τις καλύτερες προθέσεις, μπορεί να τα ανησυχήσει περισσότερο. Μπορεί,επίσης, να τα κάνετε να αισθάνονται ντροπή γι’ αυτό που νιώθουν, κι έτσι να κλείνονται στον εαυτό τους.Τα παιδιά, όμως, θα εξακολουθούν να αισθάνονται αυτό που αισθάνονται και να σκέφτονται αυτό που σκέφτονται. Ό, τι κι αν αισθάνονται,  δώστε τους να καταλάβουν ότι το καταλαβαίνετε αντανακλώντας το με φράσεις όπως: «μπορεί να καταλάβω ότι αισθάνεσαι φοβισμένος/η. Αυτό είναι απολύτως κατανοητό. Αυτό που συνέβη είναι όντως τρομακτικό "

Βοηθήστε τα να βάλουν το γεγονός σε ένα πλαίσιο

Αν τα παιδιά αισθάνονται φοβισμένα, είναι επειδή παρατηρούν ομοιότητες μεταξύ των ανθρώπων που έπαθαν κακό και των ίδιων, και αυτό μπορεί να συμβαίνει σε ένα ασυνείδητο επίπεδο. Εξηγώντας τις διαφορές μεταξύ των συνθηκών που ζουν τα ίδια και των συνθηκών που επικρατούν στο σημείο που έλαβε χώρα το καταστροφικό γεγονός, μπορεί να ανακουφίσει σημαντικά τον φόβο τους και την ανησυχία τους.

Είμαι εδώ για σένα

Διαβεβαιώστε τα ότι μπορούν να έρθουν σε σας με τις ερωτήσεις, τα συναισθήματα, τις ιδέες και τις σκέψεις και ότι τίποτα δεν είναι παράλογο ή εκτός ορίων.

Επιτρέψτε τους να δουν τη συμπόνια σας, την ενσυναίσθηση σας, και την ανθεκτικότητα σας

Είναι καλό για τα παιδιά να τα αφήσετε να γνωρίζουν ότι είστε λυπημένοι για τους ανθρώπους που έχουν πληγωθεί - αυτό θα αναπτύξει και τη δική τους συμπόνια - αλλά θα πρέπει επίσης να δουν τη δύναμη και την ικανότητά σας να αντιμετωπίσετε το γεγονός.

Επιτρέπεται να μην τα ξέρετε όλα όσα σας ρωτούν

Τα τρομακτικά παγκόσμια γεγονότα φαίνονται παράλογα σε όλους μας. Τα παιδιά μπορούν να θέτουν ερωτήσεις που δεν ξέρετε τις απαντήσεις, όπως «Πώς συνέβη;» ή «Γιατί μερικοί άνθρωποι κάνουν φοβερά πράγματα;» Σε αυτές τις περιπτώσεις, «δεν ξέρω», είναι μια απολύτως λογική απάντηση. Τις περισσότερες φορές δεν υπάρχει και άλλη.

Όταν είστε εσείς αυτός που θα ξεκινήσει τη συζήτηση με τα παιδιά, μπορεί να δηιουργήσει σε εκείνα την αίσθηση της ασφάλειας, ότι είστε αυτός που θέτει το συναισθηματικό τόνο για ό, τι συνέβη  και δεν είναι ούτε οι φίλοι τους, ούτε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ούτε οι ειδήσεις των 8! Δείξτε τους ότι πιστεύετε ότι ο κόσμος μπορεί να αλλάξει και ότι εμπιστεύεστε την ικανότητά τους να τα καταφέρουν μέσα σε αυτόν τον κόσμο.

Νίκη Μπίγγου MSc
Ψυχολόγος – Ειδ/μενη Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια