Γενική Περιγραφή: Ο Ειδικός Προσχολικής Αγωγής Ημερήσιας Φροντίδας Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες γενικά ενεργεί ως μέλος τμήματος ή αυτόνομα προκειμένου να:
- Μεριμνά για την ψυχοσωματική υγεία, την ψυχοσωματική εξέλιξη και την κοινωνικοποίηση βρεφών και νηπίων 0-6 χρόνων
- Προσφέρει αγωγή και φροντίδα σύμφωνα με τις αρχές της βρεφοκομίας και νηπιαγωγικής-παιδαγωγικής
- Ακολουθεί το ημερήσιο πρόγραμμα ενός βρεφονηπιακού σταθμού, το οποίο περιλαμβάνει μια σειρά από δραστηριότητες που βοηθούν το παιδί να αποκτήσει γνώσεις και εμπειρίες, να αναπτύξει ευαισθησία, φαντασία, αισθητική, δημιουργική ικανότητα, ικανότητα έκφρασης, παρατηρητικότητα και αυτονομία, να διευρύνει τον εσωτερικό του κόσμο και γενικά να έχει μια σωστή και ολοκληρωμένη συναισθηματική και ψυχοκινητική εξέλιξη
- Εμψυχώνει τη συμμετοχή στις δραστηριότητες όλων ανεξαιρέτως των βρεφών και νηπίων και δημιουργεί ατμόσφαιρα στοργής, αγάπης, ασφάλειας, αποδοχής και χαράς στο χώρο όπου εργάζεται
- Παρατηρεί τις αντιδράσεις κάθε παιδιού ανάλογα με την ηλικία, σημειώνει τις παθολογικές ή ψυχικές αλλαγές, ενημερώνει σχετικά τον/την υπεύθυνο/η βρεφονηπιοκόμο ή νηπιαγωγό και με την έγκρισή του/της τους γονείς και τους ειδικούς συνεργάτες του βρεφονηπιακού σταθμού (γιατρό, ψυχολόγο, κοινωνικό λειτουργό κ.λπ.)
- Εφαρμόζει όλα τα απαραίτητα μέτρα όσον αφορά την υγεία και την ασφάλεια των παιδιών και είναι υπεύθυνος για την προσωπική τους υγεία, την υγιεινή του χώρου, γνωρίζοντας ότι κάποια παράλειψη στα παραπάνω μπορεί να έχει πιθανόν επίπτωση στην υγεία των παιδιών που φιλοξενούνται στο βρεφονηπιακό σταθμό
- Αναπληρώνει τον/τη βρεφονηπιοκόμο ή νηπιαγωγό όταν απουσιάζει, ακολουθώντας το πρόγραμμά τους όσον αφορά την αγωγή και τη φροντίδα των βρεφών και νηπίων
- Συντάσσει εκθέσεις και ενημερώνει τα βιβλία που προβλέπονται από τον κανονισμό για θέματα που αφορούν τα βρέφη και τα νήπια και γενικά την οργάνωση του βρεφονηπιακού σταθμού σε συνεργασία με τον/την υπεύθυνο/η του βρεφονηπιακού σταθμού
- Ακολουθεί εκτελώντας σε ημερήσια βάση τις εργασίες που αναφέρονται παραπάνω και προσαρμόζονται στις ανάγκες των βρεφών και των νηπίων και φροντίζει για τη σωστή λειτουργία του βρεφονηπιακού σταθμού βάσει απαιτήσεων και εργασιακών προδιαγραφών
- Παρέχει στα παιδιά θεραπευτική και παιδαγωγική αγωγή με την καθοδήγηση των ειδικών, προκειμένου να διασφαλιστεί η καλύτερη δυνατή εξέλιξή τους και η αντιμετώπιση τυχόν οργανικών ή σωματικών ή συναισθηματικών ασθενειών
- Βοηθά τους γονείς στην κατανόηση και αποδοχή του προβλήματος, στην εξισορρόπηση της προσωπικότητάς τους και στη διατήρηση της ψυχικής τους κατάστασης
- Διατηρεί στενή επαφή σε συνεργασία με τη Διεύθυνση του Κέντρου ή του Σταθμού με τους αρμόδιους επιστήμονες ή φορείς για τις ειδικές περιπτώσεις κάθε παιδιού.
Απαιτούμενη Εκπαίδευση: Ο Ειδικός Προσχολικής Αγωγής Ημερήσιας Φροντίδας Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες θα πρέπει να διαθέτει γνώσεις αναφορικά με τα κάτωθι αντικείμενα:
- Την ψυχοκινητική ανάπτυξη βρεφών και νηπίων
- Τη σωστή αγωγή και φροντίδα ενός βρέφους ηλικίας 0-3 χρόνων πάνω στις βασικές αρχές της βρεφοκομίας
- Τις βασικές αρχές της βρεφοκομίας και τον ρόλο του ενήλικα που ασχολείται με το βρέφος είτε στο σπίτι είτε στο βρεφονηπιακό σταθμό
- Τα στάδια της φυσιολογικής ανάπτυξης του βρέφους, μέχρι την ηλικία των 3 χρόνων και τα χαρακτηριστικά τους
- Την προγεννετική περίοδο των μελλοντικών γονιών, την περίοδο της εγκυμοσύνης και τον τοκετό (βάσει ιατρικών κανόνων)
- Τα είδη και τη σημασία της διατροφής της εγκύου, του νεογέννητου και του βρέφους
- Τη σωματική υγιεινή του νεογέννητου και του βρέφους
- Την υγιεινή του χώρου που φιλοξενείται το νεογέννητο και το βρέφος
- Την ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του βρέφους μέχρι την ηλικία των 3 χρόνων
- Τη σημασία της ατομικής φροντίδας και απασχόλησης
- Το περιεχόμενο αγωγής και εκπαίδευσης στη διάρκεια του πρώτου χρόνου
- Τα χαρακτηριστικά των συναισθηματικών αναγκών και της νοητικής εξέλιξης
- Το περιεχόμενο αγωγής και εκπαίδευσης στη διάρκεια του δεύτερου χρόνου, τα χαρακτηριστικά των συναισθηματικών αναγκών και της νοητικής εξέλιξης
- Το περιεχόμενο αγωγής και εκπαίδευσης στη διάρκεια του τρίτου χρόνου, τα χαρακτηριστικά των συναισθηματικών αναγκών και της νοητικής του εξέλιξης
- Τα στάδια και τα χαρακτηριστικά της σωματικής ανάπτυξης ενός βρέφους 0-3 χρόνων
- Τα ατυχήματα της βρεφικής ηλικίας και την πρόληψή τους
- Τις αντιλήψεις παιδαγωγών από αρχαιοτάτων χρόνων ως σήμερα σχετικά με τις τάσεις της προσχολικής Αγωγής, τόσο στον χώρο της Ελλάδας όσο και Παγκοσμίως
- Τα παιδαγωγικά συστήματα των άλλων χωρών στις μέρες μας
- Την αναγκαιότητα της Προσχολικής Αγωγής στην ψυχοσωματική, συναισθηματική και πνευματική εξέλιξη του παιδιού
- Τη γνώση και τη διαδικασία αγωγής πάνω στις σωματικές ανάγκες ενός νηπίου (3 ως 6 χρόνων)
- Τη γνώση και τη διαδικασία αγωγής πάνω στις ψυχοσυναισθηματικές ανάγκες του νηπίου ηλικίας 3 ως 6 χρόνων
- Τη γνώση και τη διαδικασία αγωγής πάνω στη νοητική εξέλιξη του νηπίου 3 ως 6 χρόνων
- Τη σύνταξη και εφαρμογή ετήσιου, μηνιαίου και καθημερινού ημερήσιου προγράμματος σχετικό πάντα με τις σωματικές ψυχοσυναισθηματικές ανάγκες και την νοητική εξέλιξη του νηπίου ηλικίας 3 ως 6 χρόνων
- Το παιδαγωγικό υλικό και τη χρήση του ανάλογα με την ηλικία και τις ατομικές ιδιαιτερότητες του νηπίου 3 ως 6 χρόνων
- Την οργάνωση του χώρου, του βρεφονηπιακού σταθμού που φιλοξενεί νήπια ηλικίας 3 ως 6 χρόνων, με παιδαγωγικές αντιλήψεις
- Τους τομείς αγωγής και εκπαίδευσης του νηπίου ηλικίας 3 ως 6 και τις ανάλογες δραστηριότητες και δεξιότητες κατά την εφαρμογή τους στο βρεφονηπιακό σταθμό
- Την παροχή πρώτων βοηθειών, την πρόληψή τους και τον τρόπο παροχής ιατρικών οδηγιών
- Την καλλιέργεια της γλώσσας, της φαντασίας και της σκέψης ενός παιδιού προσχολικής ηλικίας καθώς και τη χρήση εντύπων της λογοτεχνίας για παιδαγωγικούς σκοπούς
- Τις ασθένειες, τα χαρακτηριστικά και την πρόληψή τους καθώς και τη χρήση ιατρικών κανόνων για τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας
- Την υγεία του νεογνού
- Τις τυχόν λοιμώξεις της νεογνικής ηλικίας, την πρόληψη και τη θεραπεία τους (με τις οδηγίες του γιατρού).
Απαιτούμενες Δεξιότητες: Ο Ειδικός Προσχολικής Αγωγής Ημερήσιας Φροντίδας Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες πρέπει να διαθέτει τις ακόλουθες δεξιότητες:
- Υπευθυνότητα, ευσυνειδησία και αγάπη για τον άνθρωπο
- Κατανόηση για το πρόβλημα του ατόμου-πελάτη
- Αντικειμενικότητα και αμεροληψία
- Υπομονή, επιμονή
- Γνώση των θεμάτων κοινωνικής πολιτικής, και νομικών ζητημάτων
- Αγάπη για τα παιδιά και κατανόηση για τα ιδιαίτερα προβλήματα και τις ανάγκες τους
- Ευρύτερη παιδεία και πολλαπλά ενδιαφέροντα
- Προσιτότητα και συνεργατικότητα με τους γονείς
- Επικοινωνιακή ικανότητα
- Ικανότητα ομαδικής εργασίας
- Γνώση ξένων γλωσσών
- Προσβασιμότητα στα νέα τεχνολογικά μέσα.
Επαγγελματικές Προοπτικές: Το επάγγελμα του Ειδικού Προσχολικής Αγωγής Ημερήσιας Φροντίδας Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες είναι ένα επάγγελμα με αρκετές επαγγελματικές διεξόδους, παρά τη συρρίκνωση του κράτους πρόνοιας. Η ανάπτυξη νέων προγραμμάτων κοινωνικής πολιτικής έχει ενισχύσει την απασχόληση του κλάδου και συντηρείται η αισιοδοξία για τις προοπτικές του στο μέλλον.
Οι αμοιβές εξαρτώνται από το είδος της εργασιακής σχέσης, αλλά οι περισσότεροι εργάζονται με σχέση εξαρτημένης εργασίας σε δημόσιους φορείς και ιδρύματα. Ορισμένοι εργάζονται σε επιχειρήσεις ή ως ελεύθεροι επαγγελματίες ή εκπαιδευτικοί.
Οι χώροι όπου μπορούν να εργαστούν οι Ειδικοί Προσχολικής Αγωγής Ημερήσιας Φροντίδας Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες είναι κυρίως οι οργανισμοί κοινωνικής πρόνοιας και ασφάλισης, τα νοσοκομεία, τα ιδρύματα προστασίας ανηλίκων και των ατόμων με ειδικές ανάγκες (ΑμΕΑ).