Οι μελλοντικές τάσεις στην αγορά εργασίας

Σε μια ρεαλιστική διδαδικασία επιλογής επαγγέλματος, θα πρέπει κάποιος να διερευνήσει την αγορά εργασίας (τις δεξιότητες που θα απαιτεί και τις επιλογές που θα προσφέρει), για όταν θα αναζητήσει εργασία.

Από αυτή την άποψη, η έρευνα του Cedefop (European Centre for the Development of Vocational Training) για την περίοδο 2010-2020 είναι ιδιαίτερα χρήσιμη, καθώς παρουσιάζει τις τάσεις στον τομέα των επαγγελμάτων και των προσόντων/δεξιοτήτων.

Σύμφωνα με την έρευνα, παρατηρείται απομάκρυνση από τον πρωτογενή τομέα (ειδικά τον αγροτικό) και τις παραδοσιακές βιομηχανίες κατασκευής, προς τους τομείς παροχής υπηρεσιών και εκείνους που απαιτούν γνώσεις. Ως προς τα προσόντα, το μέλλον αναμένεται να είναι θετικό για όσους κατέχουν προσόντα υψηλού επιπέδου.

Για την Ελλάδα, αναμένεται ανάπτυξη στον τομέα παροχής υπηρεσιών. Όσον αφορά τη δομή της απασχόλησης προβλέπεται αύξηση στη στοιχειώδη απασχόληση, την ειδικευμένη χειρονακτική απασχόληση και τη μη χειρονακτική που απαιτεί δεξιότητες υψηλού επιπέδου (10%). Τέλος, ως προς τις προβλεπόμενες αλλαγές στα απαιτούμενα προσόντα, αναμένεται σημαντική μείωση στις εργασίες για λίγα προσόντα, ενώ οι εργασίες για προσόντα μεσαίου επιπέδου θα αυξηθούν πάνω από 10% και εκείνες για προσόντα υψηλού επιπέδου θα ξεπεράσουν το 20%. (Αξίζει να σημειωθεί πως οι προβλέψεις αυτές φαίνεται να επιβεβαιώνονται, σύμφωνα με το European Vacancy Monitor, Issue no. 5/January 2012.)

Επιπλέον, με βάση την έρευνα, οι εργοδότες αναζητούν δεξιότητες που προσθέτουν αξία στην επιχείρησή τους. Προτιμούν υπαλλήλους ευέλικτους, ικανούς να

 προσαρμόζονται γρήγορα σε απρόβλεπτες αλλαγές, έχουν ικανότητα για ανάλυση και οργάνωση σύνθετων πληροφοριών, αναλαμβάνουν ευθύνες, διαχειρίζονται ρίσκα και λαμβάνουν σημαντικές αποφάσεις.

Ανάλογη είναι και η εκτίμηση των Joyce Glola και Roger Herman, που ασχολούνται με τις τάσεις στην αγορά εργασίας. Σύμφωνα με αυτούς, οι εργοδότες θα αναζητούν υπαλλήλους που θα είναι στη συγκεκριμένη δουλειά για τους σωστούς λόγους, ενώ οι υποψήφιοι θα πρέπει να είναι πολύπλευροι, να δουλεύουν σκληρά και να είναι δημιουργικοί.

Επιπλέον, θεωρούν πως θα υπάρξουν αλλαγές στα ίδια τα επαγγέλματα. Έτσι, ορισμένα απλώς θα αλλάξουν ονομασία, για να γίνουν πιο ελκυστικά, ενώ άλλα θα μεταβληθούν σταδιακά, μέχρι να μετασχηματιστούν ολοκληρωτικά. Θα προκύψουν, όμως, και νέα επαγγέλματα για εργασίες που δεν υπήρχαν προηγουμένως.

Μια διαφορετική άποψη είναι αυτή του Richard W. Samson (διευθυντού του EraNova Institute), ο οποίος εστιάζει στον ανθρώπινο παράγοντα για τα επαγγέλματα του μέλλοντος. Διαπιστώνοντας ότι η τεχνολογία αντικαθιστά την ανθρώπινη εργασία, ο Samson διαβλέπει ότι θα απαιτηθούν δεξιότητες που δεν θα μπορούν να εκτελεστούν από την τεχνολογία, π.χ. διανοητικές και τεχνικές/τεχνολογικές. Τα σχετικά επαγγέλματα τα ονομάζει «υπερ-επαγγέλματα» (hyperjobs), τα οποία θα βασίζονται σε πέντε βασικές δεξιότητες: Ανακάλυψη, δημιουργικότητα, εφαρμογή, επιρροή (αλληλεπίδραση με άλλους), φυσική δραστηριότητα.

Σε κάθε περίπτωση, ο υποψήφιος, πριν αρχίσει να ερευνά τις τάσεις στην αγορά εργασίας, θα πρέπει να έχει αποφασίσει για το γενικό έστω επαγγελματικό πλαίσιο, μέσα στο οποίο θα κινηθεί, δηλαδή για το τι πραγματικά του ταιριάζει από άποψη προσωπικότητας και κλίσεων. Από κει και πέρα, η πολυπλοκότητα και η ευελιξία που παρουσιάζει η αγορά εργασίας σήμερα (και θα παρουσιάζει στο μέλλον) θα του δώσουν την ευκαιρία να βρει μια κατάλληλη εργασία, αντίστοιχη των δεξιοτήτων του. 

Μιχάλης Κατσιμίτσης

Διαβάστε το πλήρες άρθρο