Γενική Περιγραφή: Ο Συντηρητής Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης αναλαμβάνει τη συντήρηση ή και αποκατάσταση αρχαιολογικών ευρημάτων, μνημείων, εικόνων και άλλων έργων τέχνης. Ασχολείται με αντικείμενα ή μνημεία που έχουν αρχαιολογική, ιστορική και καλλιτεχνική αξία, προσπαθώντας να τα επαναφέρει στην αρχική τους κατάσταση ή να επιβραδύνει τη φυσική τους φθορά. Συγκεκριμένα, εξετάζει προσεκτικά τη σύσταση των υλικών και τον τρόπο κατασκευής των μνημείων ή αντικειμένων που αναλαμβάνει να συντηρήσει. Στη συνέχεια, διερευνά την έκταση της φθοράς και τα αίτια που την προκάλεσαν και αποφασίζει για τις τεχνικές-μεθόδους που θα χρησιμοποιήσει για τη συντήρηση και την αποκατάστασή τους. Τέλος, με τη βοήθεια εργαλείων ή/και τη χρήση χημικών υλικών, προχωρά στον καθαρισμό των επιφανειών, στην καταπολέμηση της οξείδωσης, στην ενίσχυση των φθαρμένων τμημάτων, στην ανάδειξη των χρωμάτων.
Δίνει συμβουλές για τη συντήρηση των αντικειμένων και τις συνθήκες που πρέπει να επικρατούν στους χώρους, όπου φυλάσσονται ή εκτίθενται (μουσεία, αίθουσες τέχνης, ανοιχτοί χώροι, ιδιωτικές συλλογές).
Ο Συντηρητής Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης μπορεί να ειδικευτεί είτε στη συντήρηση έργων που είναι φτιαγμένα από κάποιο συγκεκριμένο υλικό (γυαλί, πέτρα, ξύλο, υφάσματα, κεραμικά), είτε σε ένα είδος έργων τέχνης (συντήρηση γλυπτών, αγαλμάτων, εικόνων, πινάκων).
Εξοπλισμός και Μέσα: Απαραίτητος για την άσκηση του επαγγέλματος θεωρείται ο ειδικός υλικοτεχνικός εξοπλισμός (στερεομικροσκόπιο, χημικά, πάγκοι εργασίας κ.ά.). Ο Συντηρητής Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης, εκτός από τα παραπάνω, χρησιμοποιεί μικροσκόπιο, μεγεθυντικούς φακούς, βουρτσάκια, σφουγγάρια και διάφορα εργαλεία χειρός. Επίσης, χειρίζεται υλικά όπως χρώματα και διαλυτικά χρωμάτων, κολλητικές ουσίες και υλικά παρόμοια με αυτά του έργου τέχνης που συντηρεί.
Προϋποθέσεις Άσκησης Επαγγέλματος: Για την άσκηση του επαγγέλματος στο δημόσιο τομέα απαιτείται πτυχίο, ενώ για ανάληψη εργολαβιών είναι απαραίτητη η άδεια άσκησης επαγγέλματος.
Απαιτούμενη Εκπαίδευση: Ο Συντηρητής Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης μπορεί να έχει σπουδάσει στο ΤΕΙ Αθήνας και το ΤΕΙ Ιονίων Νήσων. Επίσης μπορεί κανείς να σπουδάσει σε ΙΕΚ Τεχνικός Συντήρησης.
Απαιτούμενες Δεξιότητες: Η εργασία ενός Συντηρητή Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης απαιτεί:
Επαγγελματικές Προοπτικές: Οι ευκαιρίες απασχόλησης για το επάγγελμα φαίνεται να είναι αρκετά καλές, ιδιαίτερα για όσους διαθέτουν επαρκή τεχνική κατάρτιση, εμπειρία και μεράκι για τη δουλειά τους.
Οι αποδοχές είναι ανάλογες των προσόντων που διαθέτει κανείς και των έργων που αναλαμβάνει.
Εργασιακές Συνθήκες και Περιβάλλον: Ο Συντηρητής Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης εργάζεται ως μισθωτός σε υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού, πινακοθήκες, μουσεία, εργαστήρια συντήρησης έργων τέχνης, αρχαιολογικούς χώρους, αρχαιολογικές εφορείες, μεγάλες ιδιωτικές συλλογές ή ως ελεύθερος επαγγελματίας στο δικό του εργαστήριο.
Συνήθως εργάζεται σε περιβάλλον εργαστηρίου, που είναι καθαρό, καλά φωτισμένο και αεριζόμενο. Αρκετές φορές, όμως, εκτίθεται σε αναθυμιάσεις από τα χημικά υλικά που χρησιμοποιεί για τον καθαρισμό των έργων. Όταν εργάζεται επιτόπου στους χώρους των ευρημάτων, ενδέχεται να αντιμετωπίζει κίνδυνο ατυχήματος από πτώση χωμάτων, σαθρών τοίχων και άλλων υλικών. Το ωράριο απασχόλησης συχνά καθορίζεται από τον όγκο του έργου που έχει αναλάβει και την πίεση του χρόνου παράδοσης.
Επαγγελματικές Οργανώσεις: Ο επαγγελματίας Συντηρητής εγγράφεται στο Τεχνικό Επιμελητήριο.