Καθηγητής Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης

Γενική Περιγραφή: Οι Καθηγητές Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης διδάσκουν διάφορα γνωστικά αντικείμενα στα Πανεπιστήμια, στα Πολυτεχνεία και στα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, προωθώντας συγχρόνως την έρευνα σε αυτά για την παραγωγή νέας γνώσης. Προέρχονται από διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους, καλύπτοντας όλο το φάσμα της γνώσης που προσπαθούν με τη διδασκαλία να διοχετεύσουν στους φοιτητές, ή να περάσουν με διάφορους τρόπους στην κοινωνία. Παράλληλα, με το διδακτικό τους έργο ασκούν ερευνητικές δραστηριότητες, παράγοντας έτσι νέα επιστημονική γνώση, που είναι απαραίτητη τόσο για τη διδασκαλία όσο και για τις πρακτικές της εφαρμογές.

Συγκεκριμένα, ο Καθηγητής Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης διδάσκει τους φοιτητές με διαλέξεις και σεμινάρια σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, παρακολουθεί και ελέγχει την πρόοδο και τις εργασίες τους, πραγματοποιεί γραπτές ή προφορικές εξετάσεις, διορθώνει και βαθμολογεί τα γραπτά, κατευθύνει τους φοιτητές στις επιλογές μαθημάτων, τμημάτων και μεταπτυχιακών σπουδών. Επίσης, συγγράφει διδακτικά εγχειρίδια, βιβλία και επιστημονικά άρθρα, διευθύνει ερευνητικά προγράμματα και μελέτες πανεπιστημιακών ή ομάδων φοιτητών, συμμετέχει στα επίσημα όργανα διοίκησης των πανεπιστημίων και ΤΕΙ, ασκώντας διάφορα διευθυντικά καθήκοντα.

Τα πανεπιστήμια, τα πολυτεχνεία και τα ΤΕΙ αυτοδιοικούνται σε μεγάλο βαθμό από τη Σύγκλητο, τα υπόλοιπα διοικητικά όργανα και τους καθηγητές τους, παρόλο που χρηματοδοτούνται από το Υπουργείο Παιδείας και ελέγχονται σε μικρό βαθμό από αυτό. Όλες οι βαθμίδες των καθηγητών Πανεπιστημίου ονομάζονται μέλη "Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού", αφού τα καθήκοντα, οι διδακτικές και ερευνητικές τους δραστηριότητες συμπλέκονται.

Προϋποθέσεις Άσκησης Επαγγέλματος: Για το επάγγελμα αυτό, δεν απαιτείται άδεια άσκησης επαγγέλματος. Απαιτείται όμως υποχρεωτική προϋπηρεσία σε ΑΕΙ, ή σε ερευνητικό κέντρο.

Απαιτούμενη Εκπαίδευση: Απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει κάποιος Καθηγητής Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, είναι η απόκτηση βασικού πτυχίου, μεταπτυχιακών τίτλων και διδακτορικού, σε θέμα σχετικό με το επιστημονικό πεδίο που θα διδάξει. Μέσα από τις δημοσιεύσεις ερευνητικών εργασιών του πρέπει επίσης να συμβάλλει στην εξέλιξη της επιστήμης του. Δευτερεύοντες παράγοντες για να κριθεί κάποιος κατάλληλος για τη θέση του καθηγητή Πανεπιστημίου, είναι η ποιότητα του διδακτικού του έργου, το δημοκρατικό ήθος, η προσωπικότητα του υποψηφίου και η κοινωνική του προσφορά.

Απαιτούμενες Δεξιότητες: Ο Καθηγητής Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης οφείλει να διαθέτει:

• Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την έρευνα
• Ενδιαφέρον για τις νέες εξελίξεις στο χώρο της επιστήμης και της κοινωνίας
• Κριτική σκέψη, υπευθυνότητα και συνέπεια
• Ήθος και ισχυρή προσωπικότητα
• Ευγένεια, αίσθημα του δικαίου
• Αντικειμενικότητα και αμεροληψία
• Διδακτική, συγγραφική και οργανωτική ικανότητα
• Ικανότητα επικοινωνίας, παιδαγωγικές γνώσεις
• Συνδυαστική ικανότητα και πνεύμα ομαδικής συνεργασίας.

Επαγγελματικές Προοπτικές: Οι θέσεις εργασίας ήταν και είναι πάντα πολύ περιορισμένες σε σχέση με τον αριθμό των επιστημόνων που κατέχουν τα τυπικά προσόντα και τις διεκδικούν.

Ως προς την εξέλιξη στο επάγγελμα, τα μέλη ΔΕΠ διακρίνονται ιεραρχικά στις παρακάτω τέσσερις βαθμίδες: α) καθηγητές, β) αναπληρωτές καθηγητές, γ) επίκουροι καθηγητές, δ) λέκτορες. Αρχίζουν ως λέκτορες ή επίκουροι έχοντας αποκτήσει διδακτορικό και όλοι μπορούν να φτάσουν στη συνέχεια μέχρι την ανώτατη βαθμίδα του καθηγητή. Οι μόνιμες βαθμίδες, καθηγητές και αναπληρωτές καθηγητές, μπορούν να ασκούν τα διάφορα πανεπιστημιακά αξιώματα, όπως Πρόεδρος Τμήματος, Κοσμήτορας Σχολής, Πρύτανης Πανεπιστημίου.

Γενικά, οι αποδοχές για το επάγγελμα αυτό είναι αρκετά ικανοποιητικές. Ο Καθηγητής Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης διδάσκει στις σχολές των Πανεπιστημίων, των Πολυτεχνείων και των ΤΕΙ, ή απασχολείται σε ερευνητικά κέντρα και ινστιτούτα.

Εργασιακές Συνθήκες και Περιβάλλον: Η εργασία του Καθηγητή Πανεπιστημίου είναι ακαδημαϊκή και συνδυάζει τη διδασκαλία με την έρευνα. Ο ίδιος έχει την ευθύνη για μεγάλο μέρος της γνώσης που παράγει μέσα από την έρευνά του. Οι ώρες εργασίας του δεν είναι αυστηρά καθορισμένες. Ο χρόνος και ο φόρτος της εργασίας του διαφοροποιείται ανάλογα με την επιστήμη, την ειδίκευση και την εποχή του έτους. Έχει μακρές διακοπές, που συνήθως χρησιμοποιεί για την επιστημονική ενημέρωσή του. Κάθε εξαετία υπηρεσίας, έχει τη δυνατότητα να λαμβάνει ένα έτος άδειας από την άσκηση των καθημερινών πανεπιστημιακών του καθηκόντων. Κατά τη διάρκεια της άδειας αυτής, μεταβαίνει συχνά σε πανεπιστήμια του εξωτερικού για ενημέρωση και ανταλλαγή απόψεων. Εργάζεται στο γραφείο του, στην πανεπιστημιακή βιβλιοθήκη, στο πανεπιστημιακό εργαστήριο, στις αίθουσες διδασκαλίας ή στο σπίτι του.

Επαγγελματικές Οργανώσεις: Ο συλλογικός φορέας που εκπροσωπεί το επάγγελμα είναι η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων ΔΕΠ.