Η Συμβολή της Διά Βίου Εκπαίδευση στην Αγορά Εργασίας

Δημοσιεύτηκε Σάβ, 14/09/2013 - 13:10

Η τεχνολογική εξέλιξη σε συνδυασμό με την όλο και περισσότερο αυξανόμενη σπουδαιότητα της γνώσης στο εργασιακό περιβάλλον απαιτούν εργατικό δυναμικό με υψηλή εξειδίκευση και ποιοτικά χαρακτηριστικά, ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί στις νέες συνθήκες. Η αυξημένη ζήτηση εξειδικευμένης εργασίας και η ταυτόχρονη εξάλειψη της ανειδίκευτης εργασίας απαιτούν μεγαλύτερη προσφορά από άτομα με υψηλά προσόντα, επαγγελματική κατάρτιση και διαρκή ανανέωση της γνώσης.

Τα προγράμματα διά βίου εκπαίδευσης αποτελούν σημαντικό πυλώνα παροχής γνώσης και επαγγελματικής κατάρτισης στους εργαζομένους, ώστε να μπορούν να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες. Τα κράτη θα πρέπει να υιοθετήσουν πολιτικές παροχής προγραμμάτων διαρκούς επαγγελματικής κατάρτισης με ιδιαίτερη έμφαση στους ανέργους στους ανειδίκευτους και στους υποαπασχολούμενους. Έτσι θα τους δοθεί η δυνατότητα να εφοδιαστούν με νέα προσόντα καθιστώντας πιο εύκολη την είσοδό τους στην αγορά εργασία.

Στο Διάγραμμα 1 παρουσιάζονται τα ποσοστά συμμετοχής των ενηλίκων ηλικίας 25-64 ετών σε προγράμματα διά βίου εκπαίδευσης στην ΕΕ-27 για τα έτη 2007, 2009 και 2011. Τα χαμηλότερα ποσοστά διαχρονικά ως επί το πλείστον παρουσιάζουν οι χώρες της Ν.Α. Ευρώπης και των Βαλκανίων, ενώ τις καλύτερες επιδόσεις σημειώνουν οι χώρες του Βορρά. Η Ελλάδα βρίσκεται στην τέταρτη θέση από το τέλος της κατάταξης με ποσοστά συμμετοχής πολύ χαμηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Συγκεκριμένα, το 2007 μόλις το 2,1% του πληθυσμού συμμετείχε σε προγράμματα επιμόρφωσης, ενώ το 2011 το ποσοστό αυτό διαμορφώθηκε στο 2,4 σημειώνοντας μικρή άνοδο.

Διάγραμμα 1. Συμμετοχή σε προγράμματα διά βίου εκπαίδευσης

Πηγή: Eurostat (trng_lfse_01).

Ο ευρωπαϊκός μέσος όρος (ΕΕ-27) για το 2007 ανερχόταν στο 9,3% παραμένοντας σταθερός το 2009, ενώ το 2011 σημείωσε μικρή πτώση για να διαμορφωθεί στο 8,9%. Στις πρώτες θέσεις της κατάταξης βρίσκονται κυρίως οι βορειοευρωπαϊκές χώρες με τη Δανία να βρίσκεται στην κορυφή με ποσοστό 32,3 για το 2011.

Οι λόγοι συμμετοχής σε προγράμματα διά βίου εκπαίδευσης στο μεγαλύτερο ποσοστό αφορούν στην εύρεση εργασίας, στην επαγγελματική ανέλιξη, στη μείωση της πιθανότητας απώλειας της εργασίας και στην απόκτηση γνώσης για νέα επιχειρηματικά εγχειρήματα. Ο Πίνακας 1 παρουσιάζει τους σημαντικότερους λόγους συμμετοχής σε προγράμματα διά βίου εκπαίδευσης στην Ευρώπη σύμφωνα με την τελευταία έρευνα της Eurostat.

Πίνακας 1. Λόγοι συμμετοχής σε προγράμματα διά βίου εκπαίδευσης, 2007 (%)

	Απόκτηση γνώσης με βάση τα ατομικά ενδιαφέροντα	Απόκτηση γνώσης για την καθημερινότητα	Αύξηση πιθανότητας εύρεσης εργασίας	Υποχρεωτική συμμετοχή	Μείωση της πιθανότητας απώλειας εργασίας	Καλύτερες επαγγελματικές προοπτικές	Συναναστροφή με νέους ανθρώπους	Απόκτηση προσόντων	Απόκτηση γνώσης για νέο επιχειρηματικό εγχείρημα	Άλλο
Αυστρία	57,4	57,2	16,2	23,7	10,5	67,1	20,9	10,7	4,6	5,1
Βέλγιο	38,7	29,8	9,2	24,1	3,3	64,4	11,8	8,1	2,6	1,9
Βουλγαρία	38,5	40,0	20,8	22,1	22,0	77,3	9,2	34,3	1,8	1,2
Γερμανία	45,9	14,3	15,6	25,0	19,9	68,0	10,5	11,6	3,8	5,4
Δανία	90,3	63,5	9,4	38,7	16,9	86,6	44,5	27,0	2,2	:
Ελλάδα	76,7	52,4	25,5	18,1	16,0	74,8	20,6	48,6	7,9	4,3
Εσθονία	21,1	17,6	5,8	24,9	15,1	80,2	2,4	8,8	1,6	5,5
Ην. Βασίλειο	82,0	44,8	18,1	57,7	2,8	55,0	9,7	33,9	9,3	86,1
Ισπανία	66,6	50,8	28,4	11,8	12,7	68,4	11,8	25,0	4,8	5,0
Ιταλία	43,9	20,9	10,9	13,8	2,5	47,6	13,3	13,5	2,6	3,9
Κροατία	45,4	35,9	17,3	31,7	17,6	78,1	8,3	15,3	4,9	1,4
Κύπρος	64,3	38,2	8,7	16,9	2,1	53,6	14,7	13,3	1,6	4,4
Λετονία	43,8	58,6	17,8	33,7	27,7	74,7	24,3	37,8	4,4	1,8
Λιθουανία	50,6	42,3	17,5	26,2	31,3	77,5	11,8	41,4	3,4	3,2
Μάλτα	2,3	4,8	4,8	3,0	0,5	12,2	:	0,5	1,8	:
Νορβηγία	67,9	33,2	9,6	43,1	12,7	71,8	16,0	18,3	1,5	7,2
Ολλανδία	42,4	40,2	12,8	35,9	6,6	66,4	19,2	23,7	4,2	10,1
Ουγγαρία	56,0	52,0	33,3	51,4	38,3	67,8	13,2	35,2	7,5	1,3
Πολωνία	7,6	7,2	7,2	5,2	6,6	67,1	0,5	7,2	1,4	2,8
Πορτογαλία	80,5	81,6	31,8	12,2	16,0	69,9	23,7	47,4	6,6	6,2
Ρουμανία	38,8	35,2	24,0	14,7	32,5	79,7	2,2	31,7	4,8	0,7
Σλοβακία	34,6	30,2	23,1	66,1	26,5	63,1	8,8	19,2	4,6	1,8
Σλοβενία	12,5	21,2	1,7	13,1	1,0	54,4	1,8	2,3	0,3	2,5
Σουηδία	59,3	41,8	6,5	36,4	8,0	61,8	20,8	8,9	1,5	5,5
Τσεχία	46,2	33,7	16,8	7,4	13,3	54,6	10,4	20,8	4,5	0,5
Φινλανδία	62,1	41,1	16,1	35,3	14,3	69,1	30,0	13,5	3,7	9,4

Πηγή: Eurostat (trng_aes_142).

Από την παρατήρηση του Πίνακα 1 προκύπτει ότι τα μεγαλύτερα ποσοστά συμμετοχής για το σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών καταγράφονται στις κατηγορίες που αφορούν στον τομέα της εργασίας (εύρεση εργασίας, επαγγελματικές προοπτικές, διατήρηση της θέσης εργασίας), ενώ δεν απουσιάζουν οι περιπτώσεις όπου οι ερωτηθέντες δηλώνουν την επιθυμία τους για διαρκή μάθηση ως προσωπική επιλογή (απόκτηση γνώσης για ατομικά ενδιαφέροντα και για την καθημερινότητα).

Η ανάγκη για συνεχή επιμόρφωση του εργατικού δυναμικού και η εξοικείωσή του με τις τεχνολογικές εξελίξεις καθιστούν τα προγράμματα διά βίου εκπαίδευσης εφαλτήριο προς αυτή την κατεύθυνση. Ταυτόχρονα μέσω αυτών των προγραμμάτων ο εκπαιδευόμενος αποκτά πρακτικές δεξιότητες δίνοντάς του συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι των υπολοίπων.

Διονύσης Βαλσαμής
Οικονομολόγος, MSc

Εξελίξεις σε Σπουδές και Επαγγέλματα