Δημιούργησε την προϋπηρεσία σου!

Ίσως ένα από τα πιο συνηθισμένα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας είναι η έλλειψη προϋπηρεσίας. Το πρόβλημα αυτό γίνεται οξύτερο, εξαιτίας των υψηλών ποσοστών ανεργίας που πλήττουν ιδιαίτερα τους νέους όχι μόνο στην περιφέρεια της Ευρωζώνης –με την Ελλάδα να κατέχει πλέον τα πρωτεία– αλλά και σε ισχυρές οικονομίες, όπως της Μεγάλης Βρετανίας ή της Γαλλίας.

Δικαιολογημένα, λοιπόν, όλο και περισσότεροι νέοι αντιμετωπίζουν με αμηχανία το ερώτημα που συναντούν σε συνεντεύξεις ή αιτήσεις εργασίας και αφορά την προηγούμενη εργασία τους. Για πολλούς αποτελεί παράδοξο και εύλογα αναρωτιούνται: «Πώς μπορώ να αποκτήσω εμπειρία αν συνεχώς απορρίπτομαι εξαιτίας της έλλειψης προϋπηρεσίας;»

Υπάρχουν δύο καλοί τρόποι για να μην αντιμετωπίσει ξανά ένας νέος την ίδια αμηχανία.

Ο πρώτος είναι η πρακτική άσκηση. Σήμερα όλο και περισσότερες εταιρίες και οργανισμοί προσφέρουν τέτοιους είδους θέσεις, οι οποίες δίνουν σε κάποιον τη δυνατότητα να εφαρμόσει τις γνώσεις που έχει λάβει κατά την ακαδημαϊκή του εκπαίδευση, αλλά και να τις εξελίξει και να εξελιχθεί ο ίδιος. Εξάλλου, τα τελευταία χρόνια αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο ο ρόλος της επαγγελματικής εκπαίδευσης, καθώς μέσα από την καθημερινή τριβή με το αντικείμενο και την επαγγελματική συνεργασία με ευρύτερες ομάδες, καλλιεργούνται νέες τεχνικές όσο και διαπροσωπικές δεξιότητες. Ένα ιδιαίτερα σημαντικό επιπλέον κέρδος της πρακτικής άσκησης είναι ο κύκλος των επαφών που μπορεί κανείς να δημιουργήσει, καθώς είναι πιθανό να του φανούν χρήσιμες στη μετέπειτα αναζήτηση εργασίας. Άλλωστε η δημιουργία δικτύου (networking) στις περισσότερες έρευνες θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες στην εύρεση εργασίας. Επιπλέον, οι ίδιες οι επιχειρήσεις προβλέπουν την ύπαρξη ενός σχήματος εκπαίδευσης που απευθύνεται σε όσους θελήσουν να συνεχίσουν. Με άλλα λόγια, η πρακτική άσκηση αποτελεί μια πολύ καλή δεξαμενή στην οποία η εταιρία επενδύει και από την οποία επιλέγει μελλοντικά της στελέχη.

Χρειάζεται, ωστόσο, να είναι κανείς προσεκτικός κατά την αναζήτηση μιας θέσης πρακτικής άσκησης. Ίσως το σημαντικότερο είναι να σιγουρευτεί πως το project που θα του ανατεθεί έχει σαφή περιγραφή και καθορισμένος στόχους. Επιπλέον θα πρέπει η εταιρεία/οργανισμός να αναθέσει σε κάποιο πιο έμπειρο στέλεχος την επίβλεψη του project αυτού, διαφορετικά ο υποψήφιος μπορεί απλά να χάσει πολύτιμο χρόνο και η περίοδος της άσκησης να αποδειχθεί περίοδος διακοπών στα γραφεία μιας εταιρίας.

Στις περισσότερες περιπτώσεις η πρακτική άσκηση δεν συνοδεύεται από κάποια αμοιβή, εκτός από σπάνιες περιπτώσεις που δίνεται ένα μικρό ποσό για βασικά έξοδα διαβίωσης. Ωστόσο αυτός που την ασκεί αντιμετωπίζεται ως επαγγελματίας από τις εταιρίες/οργανισμούς και γι’ αυτό θα πρέπει να συμπεριφέρεται ανάλογα. Ξεκινώντας από την τήρηση του ωραρίου και τη σχέση με τους συναδέλφους του μέχρι την εκτέλεση κάποιας εργασίας θα πρέπει να έχει κατά νου πως αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της εταιρίας/οργανισμού και να προσπαθεί να αποδώσει όσο το δυνατόν καλύτερα.

Ένας άλλος τρόπος για την απόκτηση προϋπηρεσίας είναι ο εθελοντισμός. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα έχει αναπτυχθεί σημαντικά το κίνημα του εθελοντισμού σε διάφορους τομείς παρά την έλλειψη σχετικής κουλτούρας.

Η πρόσφατη εμπειρία δείχνει πως όλο και περισσότεροι άνθρωποι –διαφόρων ηλικιών– συμμετέχουν ως εθελοντές σε τομείς όπως η υγεία, το περιβάλλον, η κοινωνική μέριμνα και η εκπαίδευση. Πρόκειται για χώρους που τα τελευταία χρόνια πλήττονται ιδιαίτερα από τις περικοπές στις δημόσιες δαπάνες. Εκατοντάδες οργανώσεις δρουν σήμερα σε εθελοντική βάση και μέσα από τη συμμετοχή του σε αυτές κερδίζει κανείς σημαντικές εμπειρίες που είναι πιθανό να του φανούν χρήσιμες στην εργασιακή του πορεία. Η οργάνωση εκδηλώσεων, η διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού ή πόρων, η γρήγορη λήψη αποφάσεων, η επικοινωνία με το κοινό, η χρήση των socialmedia είναι ορισμένες μόνο από τις δεξιότητες που μπορεί να καλλιεργήσει κανείς μέσα από την εθελοντική δράση και να τις προβάλει αργότερα στο βιογραφικό του.

Βέβαια, όπως και στην πρακτική άσκηση, ο εθελοντής δεν θα πρέπει να θεωρήσει πως είναι λιγότερο επαγγελματίας σε σχέση με έναν μόνιμο εργαζόμενο. Αντίθετα, απαιτείται ο ίδιος βαθμός συνέπειας, ενώ συχνά θα πρέπει και να λαμβάνει πρωτοβουλίες. Με τον τρόπο αυτό άλλωστε μπορεί να εξελιχθεί προσωπικά αλλά και να προσφέρει πραγματικά σε έναν τομέα που αγαπά.

Κλείνοντας, θα πρέπει να σημειωθεί πως το ζήτημα της προϋπηρεσίας δεν θα το συναντήσει κάποιος μόνο όταν βγει στην αγορά εργασίας. Υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις μεταπτυχιακών προγραμμάτων (ειδικά σε πανεπιστήμια του εξωτερικού), τα οποία επιλέγουν αποφοίτους που έχουν κάποια επαγγελματική εμπειρία. Γι’ αυτό, θα πρέπει κανείς να εντάξει στα άμεσα σχέδιά του το ζήτημα της απόκτησης εργασιακής πείρας και να αρχίσει να προβληματίζεται σοβαρά γι’ αυτό, ώστε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικότερα τις ολοένα και απαιτητικότερες προκλήσεις που θέτει η αγορά εργασίας.

Παναγιώτης Χαρίτος, PhD